در بحث بررسی کیفیت و استاندارد لولهها و دیگر تجهیزات استیل با DQ و DDQ روبرو خواهید شد؛ اما DQ و DDQ چیست و چه تفاوتی بین DQ با DDQ وجود دارد؟ در این مقاله استیل پاسارگاد پاسخ این پرسش را برای شما نوشتهایم.
DQ چیست؟
DQ مخفف Drawing Quality (کیفیت کششی) است و به نوع خاصی از استیل اشاره دارد که معمولاَ برای کاربردهایی با شکلپذیری و کیفیت بالا استفاده میشود. این نوع استیل برای فرآیندهای عمیق که در آن استیل مورد کشش قرار گرفته و به شکلهای خاص و پیچیدهای تبدیل میشود، به کار گرفته خواهد شد.
ویژگی اصلی DQ، وجود مقدار کم کربن بین 0.02% تا 0.08% است. مقدار کم کربن باعث آسانتر شدن تغییر شکل و در نتیجه شکلپذیری عالی خواهد شد تا استیل بتواند کشیدگی را بدون ایجاد ذرهای خش یا ترک تحمل کند. همچنین حداکثر 0.5% منگنز دارد. علاوه بر این، استیل DQ دارای سطح بالایی از یکنواختی و سازگاری از نظر ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی است. این یکنواختی کیفیت بالای سطح در طول فرآیند را تضمین میکند.
البته این نوع استیل تحت فرآیندهای خاصی قرار می گیرد تا شکل پذیری آن بهبود ببخشد و آن را انعطاف پذیرتر کند. البته بازده نسبتا پایین این مساله باعث ایجاد مشکلاتی در سطوح در طول استفاده زیاد خواهد شد. برای همین در صنایع دکوراتیو نمی توان از آن استفاده کرد.
کاربردهای استیل DQ بسیار گسترده است. از این استیل در صنایع خودروسازی، لوازم خانگی، مبلیمان و غیره به کار میرود. در واقع شکلپذیری عالی در کنار سطح نسبتاَ صاف و بدون خش استیل DQ، باعث افزایش استفاده از این استیل در صنایع تولیدی شده است.
DDQ چیست؟
DDQ مخفف عبارت Deep Drawing Quality و به معنای استیلی با کیفیت کششی عمیق است که به دلیلی ویژگیهایی از جمله میزان کم کربن دارای قابلیت شکل پذیری و کشش سطح عالی است. استیل DDQ توسط استاندارد انجمن آزمایش و مواد آمریکا (ASME) تولید میشود. مهمترین عنصر DDQ کم کربن آن است که مقداری کمتر از 0.08% دارد. دیگر عناصر این نوع استیل شامل منگنز کمتر از 0.5%، فسفر کمتر از 0.04%، گوگرد کمتر از 0.05% و سیلیکون کمتر از 0.35% است.
مهمترین مزایای DDQ شامل شکل پذیری عالی و تبدیل آن به شکلهای مختلف و پیچیده بدون تغییر در ظاهر و ایجاد ترک روی آن است. سطح صاف و یکدست این نوع باعث شده تا مناسب استفاده برای کاربردهای زیباشناسی باشد.
از استیل DDQ در صنایع خودروسازی برای ساخت قطعاتی از جمله اگزوز، درب، گلگلیر، لوازم خانگی، ظروف آشپزخانه، ماشین لباسشویی، فضای داخلی مایکرویو، قوطیهای فلزی نوشیدنیها و دیگر محصولات غذایی و همچنین ساخت قطعات و اتصالات الکتریکی استفاده میشود.
تفاوت DDQ با DQ
در نگاه اول DQ مشابه DDQ است؛ اما تفاوتهای ریزی با هم دارند که باعث کاربرد هر یک در موقعیتهای خاص شده است. در ادامه مهمترین تفاوتهای بین DDQ با DQ را برای شما نوشتهایم:
- ترکیب تشکیل دهنده مواد: استیل DDQ دارای کربن کمتر و منگنز بیشتری نسبت به استیل DQ است. بعضی از گریدهای DDQ شامل SPCE، SPCD و SPCE-T است که کربن کمتر از 0.04% و در حدود 0.25 تا 0.60 درصد منگنز دارند. در مقابل، بعضی گریدهای استیل DQ شامل SPCC یا SPHC هستند که میزان کربن آنها کمی بیشتر از 0.15% و میزان منگنز کمتر از 0.60% است.
- شکل پذیری: استیل DDQ به دلیل داشتن محتوای کمتر کربن دارای قابلیت شکلپذیری بهتری نسبت به DQ است.
- خواص مکانیکی: خواص مکانیکی این دو استیل به دلیل ترکیب مختلف، با هم متفاوت است. استیل DDQ دارای کشیدگی ببیشتر، استحکام تسلیم و کششی کمتر است. در حالی که استیل DQ دارای استحکام تسلیم و کششی بیشتری است.
بسته به نوع هدف و کاربردتان باید بین DQ و DDQ یکی را انتخاب کنید. در این مطلب سعی کردیم تا شما را با تفاوتهای اصلی بین DQ و DDQ آشنا کنیم. برای کاربردهایی با استحکام بالا استفاده از DQ پیشنهاد میشود؛ اما اگر به دنبال کشیدگی بیشتر بدون آسیب به کیفیت استیل هستید، استفاده از آلیاژ DDQ پیشنهاد میشود.