استنلس استیل، آلیاژی بر پایه فولاد است که در ترکیباتش آهن، نیکل، کروم، کربن و … عناصر دیگر با مقادیر مختلف وجود دارد. این آلیاژ به علت مقاومت بالا در برابر خوردگی و دما، ضدزنگ بوده و به‌شدت پرکاربرد بوده و در صنایع مختلفی از آن استفاده می‌شود. صنایع دارویی، لبنی، غذایی، صنایع عام، نفت و پتروشیمی از جمله این صنایع هستند که هرکدام مطابق استانداردهای جهانی تولید و عرضه می‌شوند. در ادامه هر یک را بررسی خواهیم کرد.
استاندارد لوله استنلس استیل
استاندارد ASTM مخفف (American Society for Testing and Materials) بوده و انجمنی متشکل از مهندسین آمریکایی برای آزمایش و مواد ایجاد شده است و امروزه این انجمن بیش از 30000 عضو از 120 کشور سراسر دنیا دارد.
مهم‌ترین و پرکاربردترین استانداردهایی که این انجمن تهیه و تدوین کرده است، شامل موارد زیر می‌شود:
- استانداردهای فلزی
در این استاندارد، استاندارهای زیادی برای انواع فلز نظیر؛ آلومینیوم، مس، چدن و … ارائه می‌شود و برای صنایع مختلفی که از این محصولات استفاده می‌کنند، کاربرد دارند.
- استانداردهای فولادی
این استاندارد برای مشخص کردن انواع فولاد مثل فولادهای کربنی، فولادهای ضدزنگ و … تدوین شده است. از این فولادها برای ساخت قطعات صنعتی، مکانیکی و … استفاده می‌شود.
- استانداردهای رنگ
با استفاده از این استاندارد، می‌توان علاوه‌بر تعیین استاندارد برای خواص رنگ‌ها و پوشش‌های مربوط به آن مانند؛ لاک الکل، لعاب، رنگ‌دانه، حلال‌ها و … استانداردهایی هم برای روند استفاده مناسب از آن‌ها تعیین کرد.
- استانداردهای پلاستیک
از این استاندارد برای انواع پلاستیک و پلیمر استفاده می‌شود و خصوصیات آن‌ها مثل دوام، خواص مواد، الوار پلاستیکی و … را بررسی می‌کند.
استانداردهای لوله استنلس اسیل در ASTM کدام‌اند؟
استیل پاسارگاد تنها مالک رسمی برند جهانی ASSP در ۳۰ سال گذشته در ایران است که محصولات خود را طبق استانداردهای ASME BPE و ASTM تولید و عرضه می‌کند. اما به صورت کلی؛ 5 دسته زیر، انواع استاندارد لوله در ASTM هستند که در صنایع ذکر شده استفاده می‌شوند.
- استاندارد A554
- استانداردهای A270 ،A249، A269
- استاندارد ASME BPE
همچنین در استانداردهای A270:
- استاندارد مکانیکال پولیش MP معادل SF1
- استاندارد الکتروپولیش EP معادل SF4
در مطالب قبلی به صورت کامل استاندارهای نام‌برده شده را بررسی کردیم که در صورت تمایل می‌توانید آن‌ها را مطالعه کرده و به دانش خود بیافزایید. در حالت کلی؛ وجود این استانداردها به تمام افراد کمک می‌کند تا محصولات باکیفیتی تولید کنند و سلامت جامعه حفظ شود.
ابعاد قطر لوله‌های استنلس استیل
لوله‌ها قطرهای مختلفی دارند، با نمادهای متفاوتی در بازار شناخته می‌شوند و هرکدام برای یک صنعت استفاده می‌شوند. جدول زیر قطر لوله‌های مورد استفاده در صنایع شیر و لبنی، غذایی و دارویی مطابق استانداردهای ASME BPE, A270,A269, A249, و 554A است.
|
میلی‌متر |
اینچ |
|
6.35 |
¼” |
|
9.52 |
3/8” |
|
12.7 |
½” |
|
19.05 |
¾” |
|
25.4 |
1” |
|
32 |
1-¼” (در ایران استفاده نمی‌شود) |
|
38.1 |
1-½” |
|
50.8 |
2” |
|
63.5 |
2-½” |
|
76.2 |
3” |
|
101.6 |
4” |
در صنایع شیر، لبنی و غذایی، معمولا از اینچ که قطر خارجی لوله است، استفاده می‌شود و پرکاربردترین قطر لوله در این صنایع، لوله 50.8 میلی‌متر است. بد نیست بدانید که در تمام دنیا، ملاک اندازه‌گیری قط خارجی لوله است و به همین دلیل دانستن علائم اختصاری لوله‌ها خالی از لطف نیست. در جدول زیر انواع این علائم را آورده‌ایم.
|
OD |
قطر خارجی |
|
ID |
قطر داخلی |
|
THK |
ضخامت جداره ورق |
|
W.THK |
ضخامت جداره لوله |
|
PCS |
شاخه |
|
QTY |
واحد شمارش- تعداد |
|
“ |
اینچ واحد لوله‌های دارویی |
|
MM |
واحد لوله‌های غذایی و لبنی |
|
RA |
سطح زبری لوله |
|
WLD |
لوله‌های درزدار یا درز مخفی |
|
SLM |
لوله مانیسمان |
|
SCH |
رده در لوله و اتصالات صنایع شیمیایی |
در آخر نیز، در جدول زیر قطر خارجی لوله‌های صنایع شیمیایی (نفت و پتروشیمی ASTM A312) را جمع‌آوری کرده‌ایم.
|
میلی‌متر |
اینچ |
استاندارد |
|
21.3 |
½” |
ASTM A312 |
|
26.7 |
¾” |
ASTM A312 |
|
33.4 |
1” |
ASTM A312 |
|
42.2 |
1-¼” |
ASTM A312 |
|
48.3 |
1-½” |
ASTM A312 |
|
60.3 |
2” |
ASTM A312 |
|
73 |
2-½” |
ASTM A312 |
|
88.9 |
3” |
ASTM A312 |
|
114.3 |
4” |
ASTM A312 |
برای محاسبه وزن یک متر لوله نیز از فرمول زیر استفاده می‌شود:
= وزن ۱ متر لوله قطر خارجی لوله – ضخامت جداره * ضخامت جداره * 3.14* 7.8/1000
نتیجه‌گیری
حال که با ابعاد قطر لوله‌های استنلس استیل و استانداردهای مربوط به آن، آشنا شدید و صنایع مربوط به هر یک را شناختید، می‌توانید متناسب با نیاز خود و شرکت‌تان، بهترین و باکیفیت‌ترین آن را انتخاب کرده و به بهره‌وری برسید!
